Huy-Lực Bùi Tiên Khôi
Thiếu nữ bên hoa huệ – Tranh Tô Ngọc Vân
Giai nhân và thi sĩ là đề tài muôn thuở của thi ca nghệ thuật. Họ sinh ra đời chưa gặp gỡ quen biết nhau, chỉ nghe tiếng nhau thôi mà đã bâng khuâng mộng tưởng cuộc hội ngộ trong giây phút hay suốt đời.
Lord Byron, (1788-1824) một thi sĩ lẫy lừng Anh Quốc, sinh ở thế kỷ XVIII, chết yểu ở thế kỷ XIX, khi mới 36 tuổi, ông đã mô tả người đẹp trong mộng tưởng của ông:
She walks in beauty, like the night
Of cloudness climes and starry skies
And all that’s best of dark and bright
Meet in her aspect and her eyes
Dịch nghĩa:
Nàng đi trong dáng diễm kiều như đêm
Của vùng trời mây và bầu trời lấp lánh đầy sao
Và tất cả vẻ đẹp nhất của bóng tối và ánh sáng
Đều gặp nhau trong hình dáng và đôi mắt của nàng
Đại thi hào hàng đầu của Anh Ngữ William Shakespeare (1564-1616) đã tiến xa hơn, minh định rằng tình yêu giữa giai nhân và thi sĩ là những hào quang thiên thần lung linh trên quỹ đạo của trí tưởng, họ đã hồn nhiên tơ tưởng có nhau, không cần gặp gỡ, quen biết, không có luận lý xem xét với đôi mắt đời thường:
Love looks not with the eyes, but with the mind
And therefore is winged Cupid painted blind
Dịch nghĩa:
Tình yêu được nhìn không phải bằng mắt mà bằng trí tưởng
Và do đó Thần Ái Tình được vẽ lên đui mù
Đông Phương chúng ta từ xưa cũng đã có câu: ‘‘Trung thư hữu nữ nhan như ngọc’’, trong sách đã có gái đẹp ngọc ngà. Sách ở đây là sách thi thơ, lối học thi cử thời bấy giờ. Như vậy trong thơ đã có giai nhân và giai nhân là một bài thơ tuyệt vời.
Lý Bạch, một nhà thơ lớn đời Đường Trung Quốc, cả đời ông sáng tác gần 20 ngàn bài thơ, nhưng chỉ khoảng hơn một ngàn bài còn lưu lại truyền tụng. Nhà thơ nghiện rượu thi tiên này những lúc ông say tuý luý là lúc ông tỉnh táo nhất, hầu hết những bài thơ hay của ông như bài ‘‘Thanh Bình Điệu’’ ca ngợi nhan sắc Dương Quý Phi, ông đã sáng tác trong lúc say mèm:
Vân tưởng y thường hoa tưởng dung
Xuân phong phất hạm lộ hoa nùng
Dịch nghĩa:
Mây ngỡ là xiêm áo, hoa ngỡ là dáng người
Gió xuân thoảng bên hiên, hoa đượm giọt sương
Có lần Đỗ Phủ hỏi Lý Bạch về sợi dây liên kết giữa những người đẹp xa lạ chưa hề quen biết với thi nhân, Lý Bạch khà một ly tiên tửu và trả lời bằng một bài thơ ngắn bốn câu:
OÁN TÌNH
Mỹ nhân quyện châu liêm
Thâm toạ tần nga my
Đản kiến lệ ngân thấp
Bất tri tâm hận thuỳ
Dịch nghĩa:
GIẬN HỜN
Người đẹp cuốn bức rèm châu lên
Ngồi mãi đấy chau đôi mày ngài
Chỉ thấy vệt nước mắt ươn ướt
Chẳng biết lòng nàng hờn giận ai
Dầu giai nhân chỉ mới nghe đọc thơ thi sĩ, nhưng đã chờ mong hờn tủi trông đợi thiên tài.
Bài thơ ‘‘The Refugee’’ sáng tác bằng Anh Ngữ của tôi dưới đây đã được nhiều nhật báo, tạp chí văn chương tại Hoa Kỳ đăng tải, phổ biến trong Thập Niên 1980 và được Phủ Cao Uỷ Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc cùng các cơ quan giúp người tỵ nạn ấn hành hàng triệu bản phổ biến trên khắp thế giới, trong các chương trình cứu người tỵ nạn:
THE REFUGEE
In the obscurity of the night, a refugee cries
his tear of woe flooded on his eyes
he sobs for homeless life, the uncertainty of tomorrow
each second brings to him the painful sorrow…..
Violence after violence and brutality
forcing him to leave his native country
he is alone in the darkness of the night
in the obscurity there is no hope, no light….
Who on earth hears his cry
no one but God who rests on high.
No longer with his motherland under sunshine
to brighten up each day
no longer with his home lifeline
in any kind of way…
The refugee cries in great despair
all his life dreams fail
his cry echoes when the hostile sky is fair
this message to the world, he will mail….
In the darkness, suddenly he prays, he cries
his belief lights up his eyes
he cleans bitter tears and joins his hands
behind each refugee God stands…
Dịch nghĩa:
NGƯỜI TỴ NẠN
Trong bóng tối đêm trường, người ty nạn khóc nức nở
những dòng nước mắt đau thương dàn dụa trong đôi mắt buồn
anh thổn thức vì đời sống không cửa nhà, sự bất trắc vô định ngày mai
mỗi giây phút mang đến cho anh sự thống khổ, đau đớn tận cùng
Bạo lực tiếp theo bạo lực và độc ác hung tàn
đã đẩy anh lìa xa quê hương xứ sở
anh cô đơn trong bóng tối đêm trường
không còn gì, không còn hy vọng, không còn ánh sáng trong bóng đen dày đặc
Có ai trên cõi đời nầy nghe tiếng khóc của anh?
không ai cả, chỉ có Thượng Đế, nhưng Ngài ở quá cao
Không còn nữa với ánh mặt trời trên quê Mẹ thân yêu
sáng rực rỡ từng ngày
không còn gì nữa đời sống êm ả ở quê hương
dầu dưới bất cứ hình thức nào…..
Người ty nạn khóc trong nỗi thất vọng tận cùng
tất cả mộng ước đời anh đã tan tành sụp đổ
tiếng khóc của anh vang vọng, lan xa, bầu trời thù hận mênh mông dịu xuống
đó là thông điệp của anh gởi cho thế giới loài người….
Trong bóng tối đêm trường, đột nhiên anh cầu nguyện trong tiếng khóc
niềm tim thắp sáng rực rỡ đôi mắt anh
anh chùi dòng nước mắt đắng cay và chắp tay cầu nguyện
Thượng Đế đứng vỗ về sau mỗi người tỵ nạn cô đơn….
Bài thơ cũng đã được John Updike, nhà văn hàng đầu Hoa Kỳ đọc và giới thiệu tôi là nhà thơ vĩ đại viết về đề tài tỵ nạn, gây ảnh hưởng sâu xa trong lịch sử văn học loài người. Bài thơ này cũng được sinh viên các đại học Hoa Kỳ nghiên cứu học hỏi, vì Hoa Kỳ là Quốc Gia của người di dân tỵ nạn.
Sau khi bài thơ này ra đời, tôi nhận được nhiều thư chúc mừng khen tặng của độc giả xa lạ bốn phương. Một ngày trong năm 1994, tôi nhận được một phong thư để tên Selena Perez gởi từ thành phố Corpus Christi, Texas; lời trong thư chân thành ngợi khen kính phục đối với tác giả bài thơ ‘‘The Refugee’’ và kèm theo món quà gửi tặng thi nhân là một đĩa nhạc do Selena hát cùng với hình ảnh bài viết giới thiệu nữ ca sĩ hát trong đĩa nhạc thâu thanh tạm này.
Trong đĩa nhạc có hai bài làm cho người nhận bâng khuâng bồi hồi:
DREAMING OF YOU
Late at night when all the world is sleeping
I’d stay up and think of you
And I’d wish on a star
That somewhere you are thinking of me too
Then here in my room
Dreaming about you and me
Then here in my room
Dreaming with you endlessly
Dịch nghĩa:
MƠ ĐẾN ANH
Đêm khuya, khi tất cả thế giới đang ngủ yên
Em vẫn thức và nghĩ đến anh
Và em mong muốn trên một vì sao
Rằng ở nơi nào đó anh cũng nghĩ đến em
Rồi ở đây trong phòng em
Mơ về anh và em
Rồi ở đây trong phòng em
Mơ với anh không ngừng
I COULD FALL IN LOVE…..
I could fall in love with you
And I know it’s not right
And I guess I should try to do what I should do
But I could fall in love, fall in love with you
And never let you know
I could fall in love with you.
Dịch nghĩa:
EM CÓ THỂ YÊU…..
Em có thể yêu anh,
Và em biết rằng, đó là điều không đúng đắn
Và em phỏng đoán em phải cố gắng làm những gì em phải làm
Nhưng em có thể yêu anh, yêu anh…..
Và không bao giờ cho anh biết
Em có thể yêu anh…..
Giọng hát ngọt ngào nức nở, lôi cuốn, khuôn mặt xinh đẹp thanh tú, làn tóc mây dài giống thiếu nữ Việt Nam, ca sĩ xa lạ này đã làm cho tôi xúc động, bồi hồi.
Đêm hôm đó, sau khi nghe nhiều lần hai ca khúc nầy, tôi đã sáng tác một bài thơ:
CẢM XÚC
Có phải vì hoa thơ cảm xúc
Hay là hoa đã nở trong thơ
Giai nhân thi sĩ ngàn thu trước
Chưa gặp mà hồn đã ngẩn ngơ…..
Sau đó, mãi đến ngày 26 tháng 02, 1995, trước hơn sáu mươi ngàn khán giả tại Houston Astrodome, tôi hân hạnh ngồi trên hàng ghế danh dự, được gặp mặt lần đầu và là lần duy nhất sau cùng, say sưa thưởng thức người nữ danh ca, tài sắc vẹn toàn được hàng chục triệu người Châu Mỹ La Tinh ái mộ, trình diễn những tình khúc thịnh hành. Khi hát đến ca khúc ‘‘I Could Fall In Love’’ Selena tiến đến gần trước mặt tôi, giọng hát nàng dịu dàng nhỏ lại, đắm đuối nồng nàn….
Sau những buổi trình diễn thành công tốt đẹp, đầu năm 1995, hàng chục giao kèo sản xuất đĩa nhạc, trình diễn, điện ảnh trị giá hàng chục triệu Mỹ kim đã được ký kết với người ca sĩ được giải thưởng Grammy Award nầy. Báo chí Hoa Kỳ, Mexico đã tặng Selena Perez một danh hiệu mới Queen of Tejano, Mexican Fox Music, Nữ Hoàng Âm Nhạc Tejano, một loại nhạc dân ca Mễ Tây Cơ pha trộn với nhạc cổ điển luân vũ Âu Châu. Nhưng ngôi sao sáng rực rỡ, lóng lánh của bầu trời Châu Mỹ La Tinh, giọng hát vàng của nữ danh ca Hoa Kỳ gốc Mễ, đột nhiên tức tưởi nghẹn ngào vụt tắt. Selena Perez đã bị bắn chết vào ngày 31-3-1995, do viên đạn của người nữ quản lý bị sa thải; chỉ 33 ngày sau khi tôi gặp mặt.
Nàng mới sống được 24 mùa xuân.
SELENA
Sao băng sáng trên trời thanh sắc
Nhạc Tejano nức nở chan hoà
Châu Mỹ La Tinh buồn im bặt
Tiễn đưa người, ôi vĩnh biệt Selena!…
Huy Lực Bùi Tiên Khôi
Nguồn: Tác giả gửi
Sáng Tạo 