Phan Đắc Lữ
Xem hát bội |
Huệ Thu
Sân khấu làng ta |
|
1. Ðầu đình sân khấu dựng từ lâu Ðèn, đuốc, màn, phông rực rỡ màu …. Trai gái rủ rê ngoài cổng trước Trẻ già í ới mé vườn sau Thanh niên nô nức nghênh phường hát Bô lão lăng xăng rước trống chầu Lam lũ quanh năm chờ lễ hội … Ngày xuân vơi bớt nỗi lo âu |
1. Sân khấu làng ta dựng đã lâu Vàng xanh tím đỏ…sắc chen màu Ngồi trên lẹ cẳng người đi trước Ðứng dưới chậm chân kẻ đến sau Lơ láo lên râu phường xỏ lá Nghênh ngang ra vẻ kẻ cầm chầu Hội này là hội làng ta nhỉ? Lạc bốn phương trời khắp Á- Âu |
|
2. Cũng kép, cũng đào đủ các vai Tuồng xưa, vở mới lẫn bi hài Trên ngai hoàng đế ung dung ngự Dưới trướng quan quân cúi lạy dài Phủ chúa công thần cao võng lọng Cung vua thái giám nặng cân đai Hạ màn, chùi mặt trơ phường hát Khán giả khen chê dậy khán đài |
2. Á – Âu đào kép đủ từng vai Cũng có bi, và cũng có hài Bán cái, đeo râu chừng cũng ít Tiền công họ thưởng đếm chưa dài Không còn mắt cũng không còn lưỡi Có cả hia mà có cả đai Líu líu lo lo chung cuộc lại So đo vén váy chực lên đài! |
|
3. Mang hia,đội mão khoác long bào Bỗng chốc thành vua sướng biết bao Mỹ nữ xiêm y nơi thượng uyển Cung phi ngà ngọc chốn lầu cao Văn quan khẩu khí thời lơ láo Võ tướng gươm đao buổi lạn trào Lột hết long bào, hia , mão… dỏm Hóa ra đào,kép – lại mầy tao . |
3. Ðội mũ đeo râu, khoác cẩm bào Làm thầy làm tướng thật vui bao Từ vai chỗ thấp, không còn thấp! Người dựa vào trong có thấy cao? Bút cũ lao xao buồn tựa chấu ! Y uông nhắng nhít loạn thi hào… Chúng như không dỏm, còn ai dỏm Chẳng dỏm mà mày lại với tao! |
|
4. Không nghè, không Cống cũng làm quan Áo gấm, hài nhung thật rỡ ràng Ích nước bỏ bê dân cực khổ Lơị nhà vơ vét vợ giàu sang Bệ rồng ton hót lời xu nịnh Trướng phủ âm mưu chuyện trái ngang Vận nước anh hùng còn lận đận Chính trường đồ điếu giọng huênh hoang |
4. Chán cảnh cu ly, thích cảnh quan Chim non cũng thứ mới ra ràng! Ầu ơ giả bộ mình đây giỏi.. Láo lếu làm ra cái vẻ sang Ði đứng khuỳnh tay, tai vểnh vểnh Vào ra ưỡn ngực mặt ngang ngang Bợ nhau cho chán khi nhìn lại Mèo mả gà đồng đám chó hoang! |
|
5. Tùng tùng trống trận giục liên hồi Quân sỹ hò reo nước lửa sôi Một tướng lừng danh chưa định phận Dăm tên tiểu tốt quyết tranh ngôi Quần hồ liều mạng nghiêng phần thắng Mãnh hổ cô thân khó địch rồi Thế trận binh đao đang quyết liệt Ðước thua, khán gỉa phải chờ thôi . |
5. Trò trống nhà ngươi được mấy hồi? Ðang khi lửa bỏng với dầu sôi Dàn quân vừa ổn là sinh chuyện Bãi tướng chưa xong định đoạt ngôi Ðoàn kết cũng còn đang yếu xịu Phân chia chỉ đến thế là rồi Nghênh nhau cứ muốn làm thi bá Thứ ấy may ra bá láp thôi ! |
|
6. Ðàn ca, sáo thổi khúc nghê thường Vũ nữ xiêm y phảng phất hương Thiên Tử đắm chìm trong khoái lạc Trung quân can gián chết thê lương Cung son Hoàng Hậu phơi nhan sắc Triều chíng gian thần loạn kỷ cương Tấc đất biên thùy không giữ vẹn Ngàn năm bia miệng ắt neo gương |
6. Tài mọn xem ra dưới mức thường Giồi son trét phấn lại bôi hương Lanh chanh bám gót phường vô học Lẽo đẽo ùa theo lũ bất lương Học chữ chưa xong đòi học hát Cầm càng chưa nổi định cầm cương! Một phường bát nháo cùng như vậy Sao chẳng soi chung một tấm gương |
|
7. Trướng gấm, màn nhung rũ hậu cung Từ đây quê kiễng cách ngàn trùng Thứ Phi vò võ chăn đơn chiếc Tỳ nữ canh thâu gối lạnh lùng Nghĩa mẹ, công cha chưa báo đáp Tình duyên ân ái chẳng tương phùng Lầu son vùi lấp thời xuân sắc Cố lý vời trông bóng mịt mùng |
7. Ở đời phải học chữ khiêm cung Bể học bao la ức vạn trùng Người ngã, người nâng, người lại vuốt Kẻ săn, kẻ đuổi, kẻ vây lùng Không tài dạo ấy lần khân múa Có miệng giờ đây cứ việc phùng Ðã thế đêm nay cùng đóng cửa Trùm chăn thêm kín, bỏ thêm mùng |
|
8. Hát bội xem vui nhất chú hề Áo the, khăn xếp vểnh râu dê Nhạo đời lý sự chua như giấm Xử thế văn hoa ngọt tựa chè Vua chúa bất minh cười nhạo báng Quan quyền nhũng lạm chửi ê chề Chọc quê tài giỏi hơn cù lét Khán giả cười ôm bụng hả hê |
8. Ai thích gì đâu mấy đứa hề Làm thân con chuột vuốt râu dê Liều mình họ muốn … xơi giò lái! Bắt chước người xưa uống chén chè.. Bọn đó có tiền ưa chửi rủa Còn ông nhẵn túi phải ê chề! Từ nay xin hãy đuôi tôm cụp Chẳng hễ ha! thì cũng hả hê! |
|
9. Áo sô, giày cỏ gốc dân đen Phẩm trật vua ban cấp… lính quèn Chiến địa phơi thây không kẻ nhớ Quân trường luyện võ chẳng ai khen Canh măng, cháo bẹ ăn nhàm bữa Giáo mác, gươm đao múa đã quen Ðất nước bình yên hồi cố quán Cầy sâu cuốc bẫm ruộng chua phèn |
9. An thân phận nhỏ chú cu đen Chẳng dám khua chi một thứ quèn Thây kệ việc đời phường đấu hót Mặc cho miệng thế kẻ chê khen Giàu sang ví thử còn chưa lợm Chịu đắng thì rồi tất sẽ quen! Dù dại, dù khôn, cùng một giống Ba đời chẳng rửa được chân phèn ! |
|
10. Hát bội đêm Xuân đã vãn chầu Người về thao thức ngẫm mà đau Nhất thời quan chức giàu sang mãi Vạn đợi dân đen khổ tiếp nhau Phận sãi nhà chùa quen quét lá Con vua dòng dõi nối ngôi cao Tuồng xưa tích cũ thay đào kép Vở mới chờ xem diễn thế nào ? |
10. Gánh hát từ nay nổi trống chầu Bao ngày ngẫm lại, nghĩ càng đau Lại đi ghen tức rồi chia rẽ Sao chẳng yêu thương giúp đỡ nhau ? Nếu cóc có anh ngồi dưới thấp Làm sao còn kẻ thích trèo cao Thay tuồng đổi kép xưa nay vậy Bày đặt là “bây”, chứ kẻ nào…! |
| Phan Đắc Lữ | Huệ Thu |
Nguồn: Tác giả gửi


















