Sáng Tạo

Nguyễn T. Long

Một bức tranh đáng giá bằng cả ngàn chữ. (Ngạn ngữ cổ)

Họa sĩ biếm họa bị xử bắn bởi The Gray Lady bẳng súng trường trong khi Trump chơi khẩu đại liên Gatling Gun cho “enemy of the people” như ông thường gọi báo giới!
(13/6/2019 Tranh của họa sĩ Pat Bagley – The Salt Lake Tribune, UT)

Tất cả bắt đầu với thông báo vào ngày thứ Ba 11/6/2019 của James Bennet, chủ nhiệm của trang xã luận The New York Times Ấn bản quốc tế, là từ 01 tháng 7 năm nay, báo này sẽ chấm dứt, không đăng tranh biếm họa chính trị nữa.

Có lẽ nó cũng không MỚI gì nếu theo dõi thường xuyên tranh biếm họa trên báo này nhưng nó LẠ là ở chỗ xứ tự do dân chủ như Hoa Kỳ mà Bản tu chính Hiến pháp Thứ nhất từ 1791 đã bảo đảm, trong nhiều quyền khác, còn có quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí, vậy mà tờ báo trên lại tự động từ bỏ một truyền thống báo chí có tự lâu đời như tranh biếm họa là làm sao?
(more…)

Nguyễn T. Long

Nhiều năm về trước, khi vào các trang mạng Phật giáo, tôi thường xem mục Hỏi-Đáp.

Có một câu hỏi khá lý thú mà tôi gặp lại nhiều lần trên các trang mạng khác nhau, chắc hẳn không phải là do một người hỏi. Lý do là vì cách phát biểu, diễn tả chữ nghiã khác biệt, nhưng tôi cố gắng cô đọng lại thành câu hỏi với các từ ngữ chủ yếu: Làm sao để kiếp sau tôi không phải gặp lại người đó nữa?

Thử tìm hiểu tại sao mà người ta lại phải khắc khoải, nao lòng đến thế trong kiếp nhân sinh?
(more…)

Nguyễn T. Long 
(Nhân đọc bài Phút giây lịch sử nước Mỹ được soi sáng, bản dịch của Trùng Dương từ bài viết A clarifying moment in American History của E. A. Cohen trên Diễn Đàn Thế Kỷ – 06 Feb 2017.)

Dịch giả Trùng Dương đã khéo chọn và cất công dịch thuật, cũng như chú thích cẩn thận, bài viết ngắn gọn, rất cô đọng của chính trị gia và học giả Cộng Hoà E. Cohen, phê bình về cách biểu dương quyền lực chưa từng có trong lịch sử Mỹ của tổng thống Trump mới nhậm chức một tuần.

Bài này rất có ích lợi, nhất là cho người Việt sống ngoài nước Mỹ, muốn tìm hiểu thêm về tình trạng hỗn loạn trong chính trị cũng như xã hội, không riêng gì nước Mỹ, mà cả thế giới ngày nay qua ông tổng thống mới.

Ông Trump không hề có kinh nghiệm hoạt động chính trường như các tổng thống Mỹ khác đã được bầu lên. Kinh nghiệm của ông là trong thương trường, đầu tư địa ốc, làm show TV thi hoa hậu, ông là (đại) doanh nhân, làm chủ hàng chục công ty: I’m not rich, I’m VERY, VERY rich, ông nhấn mạnh!.
(more…)

Nguyễn T. Long

The Luncheon on the Grass, 1862
Edouard Manet

Năm hết, Tết đến. Nói chuyện sùng bái, cúng kiến có thể cũng là hợp thời dù chỉ là Tết tây đi chăng nữa?!

Nếu nhìn lại những biến chuyển của trời đất như những hiện tượng thiên nhiên của vũ trụ theo các định luật vật lý của khoa học ngày nay thì thấy không có mấy gì hấp dẫn. Không ai mang quyển sách vật lý lên bàn thờ để thắp nhang bao giờ, người ta luôn luôn tìm một biểu tượng (như thể) vượt qua được chính mình.

Sau các thời đại tôn thờ thần lửa, thần nước… , con người thời cổ đại qua tới giai đoạn thờ vật tổ (totem) mà ngày nay vẫn còn tồn tại trong các bộ tộc giữ nền văn hoá cổ. Các nhà tâm lý học thường ưa trích dẫn quá trình phát triển tâm linh của nhân loại để có thể hiểu sâu hơn về tâm thức của con người.
(more…)

Nguyễn T. Long

Reason Magazine – USA – 26 Jan 15 đã đăng một bài luận cứu khá thú vị về đề tài Tự do ngôn luận và Quyền báng bổ thần thánh qua vụ thảm sát tại toà sạn Charlie Hebdo hôm 07 Jan 15. Tác giả Cathy Young nhắc lại một vụ án đầy nghi vấn đã xẩy ra 250 năm về trước trên đất Pháp. Xin phép được “soạn dịch” lại như sau:

Tháng 8 năm 1765 tại vùng Abbeville, một cây thánh giá bằng gỗ dựng trên cây cầu chính bị chém nhiều nhát bằng kiếm hay dao dài vào ban đêm. Tin tức về vụ xúc phạm thần thánh này được loan truyền nhanh chóng, dân chúng đổ xô đi xem, sửng sốt kinh ngạc và phẫn nộ. Hôm sau, giám mục thành phố Amiens thân chinh đến tại chỗ với đoàn giáo sĩ rước lễ và thuyết giảng: “kẻ phạm tội sẽ bị trừng phạt nặng nề nhất trong thế giới này và đời đời bị hành hạ trong thế giới sau.”
(more…)

Nguyễn T. Long

Thấm thoát cũng đã gần 5 năm từ ngày theo Thầy Nhất Hạnh và tăng đoàn Làng Mai tham dự Trai đàn Chẩn tế ở chuà Vĩnh Nghiêm (16-18/tháng 3/2007). Viết cho đủ là Đại Trai đàn Chẩn tế Bình đẳng Giải oan, được tổ chức ở cả 3 miền.

Nói về Thầy Nhất Hạnh thật là… khó, bắt đầu ngay từ ở cách xưng hô. Đệ tử gọi ông là Sư Ông; có người phong ông là Thiền sư hay trịnh trọng hơn, là Hoà thượng (mặc dù chưa bao giờ có Đại giới đàn nào tấn phong ông lên chức vị này cả !); Tây phương lại thích dùng chữ peace activist qua quá trình vận động hoà bình của ông… và ông thì vẫn bảo “Please Call Me by My True Name” (Xin hãy gọi đúng tên tôi – tên một tập thơ của ông). Riêng tôi thì thích gọi ông bằng Thầy hơn cả (viết hoa để phân biệt với các nam đệ tử của ông, cũng đều là thầy); chữ “thầy” giản đơn nhưng hàm xúc trong “Văn minh Việt Nam” mà Lê văn Siêu đã tả.
(more…)