Sáng Tạo

Nguyễn Bảo Hưng

Xin thưa ngay rằng bài viết này là để giới thiệu bản dịch ra Pháp ngữ cuốn Mùa hè đỏ lửa của Phan Nhật Nam. Bản dịch do Liễu Trương thực hiện với tựa đề Un été embrasé được nhà xuất bản L’Harmattan phát hành và xếp ngay vào bộ Mémoires du XXème siècle. Đọc tới đây, chắc có người đã thầm nhủ: « Ôi dào! Tưởng cái gì mới lạ, chứ Mùa hè đỏ lửa ai mà chẳng biết tỏng tự hồi nảo tới giờ. Vậy mà cũng bày đặt đem ra giới thiệu; mà lại trịnh trọng giới thiệu một bản dịch cơ chứ. Nỡm chưa. Rõ thật là chán mớ đời ». Nghĩ vậy kể cũng đúng thôi. Chính vì có phần nào đúng mới lại xin thưa thêm rằng tựa sách Un été embrasé không phải là cho quí bác quí chú đâu, những bậc đàn anh đã trưởng thành trong khói lửa của thập niên 70 thế kỷ trước. Giờ này quí bác, quí chú đều ngấp nghé tuổi cập kê thấp tuần, bát tuần cả rồi nên tóc đã ngả màu muối tiêu, đầu óc bắt đầu sền sệt, còn cặp mắt hơi kèm nhèm cũng chỉ nhìn ra chữ nghĩa của một vài khẩu hiệu đấu tranh quen thuộc qua đôi mắt kiếng ngày càng mờ đục với thời gian. Bản dịch ra Pháp ngữ, do đó, là dành cho các thế hệ con cháu quí vị kia đấy, lớp người đã phải theo ông bà, cha mẹ rời bỏ quê hương khi còn nhỏ, hoặc được sinh ra nơi xứ người. Sống lâu năm nơi đất khách, thành phần thuộc thế hệ thứ hai, thứ ba này không còn quen sử dụng tiếng mẹ đẻ và cũng chỉ có những hiểu biết mơ hồ về quê hương xứ sở, về các biến cố khiến ông bà, cha mẹ đã phải bỏ đất nước ra đi. Với lớp người thuộc các thế hệ sau này, được sống trong môi trường sinh hoạt tự do với tinh thần tìm hiểu khách quan hơn, bản dịch Mùa hè đỏ lửa sẽ là một tài liệu hữu ích, như lời người dịch khi thông báo, giúp họ được « hiểu biết thêm về cái thời khói lửa đau thương, để nhớ ơn những người đã nằm xuống và càng yêu thương đất nước hơn ».
(more…)